Z rozwiązaniem małżeństwa najczęściej wiąże się konieczność dokonania podziału majątku wspólnego. Wbrew powszechnej opinii każdy z małżonków ma równe prawa do tego majątku, bez względu na jego winę w rozpadzie małżeństwa. Majątek może być podzielony na kilka sposobów, np. jego poszczególne składniki mogą być przyznane na rzecz jednego z małżonków, który ma obowiązek dokonania spłaty na rzecz drugiego lub małżonkowie mogą umówić się, że cały majątek sprzedadzą i podzielą się pieniędzmi uzyskanymi z tego tytułu. W pierwszej kolejności należy jednak ustalić, co wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków.
Majątek wspólny – jakie przedmioty do niego należą?
Na wstępie należy zaznaczyć, że w trakcie małżeństwa zasadniczo istnieją trzy masy majątkowe – majątek wspólny oraz majątki osobiste każdego z małżonków. Od dnia zawarcia małżeństwa zasadniczo każdy nabyty przedmiot wchodzi w skład majątku wspólnego z enumeratywnie wymienionymi wyjątkami, należącymi do majątku osobistego. Do majątku wspólnego nie będą należeć zatem dobra takie jak:
- przedmioty nabyte przed powstaniem wspólnoty ustawowej,
- przedmioty odziedziczone lub darowane jednemu z małżonków, chyba że spadkodawca lub darczyńca zastrzeże, że przedmioty te mają wejść do majątku wspólnego,
- przedmioty, które służą zaspokajaniu osobistych potrzeb tylko jednego z małżonków, np. ubrania,
- nagrody za osobiste osiągnięcia, jak również środki uzyskane tytułem odszkodowania za szkody osobowe,
- prawa autorskie, prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej, a także inne prawa twórcy.
Do majątku wspólnego nie wejdą także przedmioty nabyte w ramach tzw. surogacji, czyli przedmioty, które zastępują jeden przedmiot wchodzący w skład majątku osobistego innym przedmiotem, np. w sytuacji, kiedy jeden z małżonków sprzeda mieszkanie nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej, a ze środków otrzymanych z tego tytułu kupi kolejne mieszkanie, samochód czy jakąkolwiek inną rzecz.
Dowiedz się więcej na: https://kancelariasprawyrodzinne.pl/adwokat-podzial-majatku-warszawa/
Jak podzielić majątek?
Podziału majątku można dokonać na kilka sposobów. Pierwszym z nich jest umowny dział spadku, polegający na zakończeniu sprawy w sposób polubowny, np. na zawarciu umowy notarialnej. Małżonkowie mogą skorzystać także z pomocy mediatora i przed nim zawrzeć umowę o podziale majątku. Jest to z pewnością korzystne rozwiązanie, ponieważ nie narażamy się na długotrwałe postępowanie sądowe i ponoszenie związanych z tym kosztów.
Do umownego działu spadku konieczne jest jednak, aby małżonkowie byli zgodni. W przeciwnym razie konieczne jest skierowanie sprawy do sądu, który orzeknie, w jaki sposób dokonać podziału. Jest to z całą pewnością bardziej czasochłonne i kosztowne rozwiązanie, ponieważ oprócz opłaty sądowej i wynagrodzenia pełnomocnika często musimy ponieść koszty sporządzenia opinii przez biegłego, który wylicza, jaką wartość mają poszczególne przedmioty wchodzące w skład majątku wspólnego.
Najwięcej komplikacji w tym zakresie powoduje podział nieruchomości, zwłaszcza w sytuacji, kiedy żaden z małżonków nie ma wystarczających środków, aby spłacić byłego męża lub żonę. W takiej sytuacji korzystnym rozwiązaniem może okazać się sprzedaż mieszkania i podział uzyskanej z tego tytułu kwoty, przy czym dla małżonków zawsze bardziej korzystnym rozwiązaniem będzie sprzedaż na wolnym rynku niż licytacja mieszkania podczas postępowania sądowego. Z powyższych względów, w pierwszej kolejności zawsze warto spróbować się dogadać, a sprawę sądową traktować jako ostateczność.
Artykuł powstał we współpracy z Kancelaria Sprawy Rodzinne Lucyna Szabelska